“ฝ้า” สาเหตุ, การรักษาและวิธีป้องกัน (melasma treatment guide)

Melasma

บทนำ Introduction

ฝ้า (Melasma) เป็นภาวะทางผิวหนังที่พบบ่อย โดยเฉพาะในผู้หญิงที่มีอายุระหว่าง 25-55 ปี และมักจะเกิดขึ้นมากในคนที่อาศัยอยู่ในเขตร้อน เช่น ประเทศไทย แม้แต่ในกรุงเทพ

ฝ้าคืออะไรและวิธีรักษา ฝ้าเป็นลักษณะของจุดหรือปื้นสีเข้มบนใบหน้า ซึ่ง สาเหตุของฝ้าและวิธีป้องกัน นั้น ฝ้าสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย รวมถึงการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน การสัมผัสกับแสงแดดเป็นเวลานาน และการใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลผิวที่ไม่เหมาะสม

ภาวะนี้สามารถทำให้ผู้ที่เป็นฝ้ารู้สึกไม่มั่นใจในตัวเอง แต่โชคดีที่ปัจจุบันมีวิธีการรักษาและป้องกันฝ้ามากมาย ตั้งแต่การใช้ครีมทาฝ้าจนถึงการรักษาด้วยเลเซอร์ ทั้งนี้ บางท่านอาจจะมีคำถามว่า การรักษาฝ้าด้วยเลเซอร์มีประสิทธิภาพแค่ไหน

การรักษาฝ้าควรได้รับคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุดและปลอดภัยต่อสุขภาพผิวนะคะ ในบทความนี้ เราจะมาลงรายละเอียดกันค่ะ

🔷แนวทางสำหรับการดูแลรอยดำบนผิวหนัง

1. การซักประวัติจากการปรึกษาและประเมินเบื้องต้น

การซักประวัติทางการแพทย์มีความสำคัญมากในการวินิจฉัยและแยกโรค คำถามที่แพทย์มักจะถาม เช่น:

– คุณเริ่มสังเกตรอยดำเมื่อไหร่?
– คุณมีการตากแดดหรือใช้เตียงอาบแดดเมื่อไม่นานมานี้หรือไม่?
– ครอบครัวของคุณมีประวัติการเกิดรอยดำบนผิวหนังหรือไม่?
– คุณกำลังรับประทานยาหรืออาหารเสริมใดๆ หรือไม่?
– คุณมีการเปลี่ยนแปลงฮอร์โมนเมื่อเร็วๆ นี้หรือไม่?
– คุณกำลังใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลผิวอะไรบ้าง?
– คุณมีอาการแพ้หรือเคยมีปฏิกิริยาตอบสนองที่ไม่ดีต่อการรักษาใดๆ หรือไม่?

🔷การวินิจฉัยโรคและวินิจฉัยแยกโรค

การตรวจร่างกายจะใช้แสง Wood’s Lamp เพื่อตรวจสอบความลึกและขอบเขตของรอยดำ นอกจากนี้ยังมีการถ่ายภาพเพื่อใช้เป็นข้อมูลพื้นฐานและเปรียบเทียบระหว่างการติดตามผล

2. การวินิจฉัยแยกโรค

เมื่อผ่านขั้นตอนการซักประวัติและตรวจร่างกายแล้ว แพทย์จะระบุประเภทของรอยดำที่อาจเป็นได้ เช่น:

รอยดำหลังการอักเสบ (Post Inflammatory Hyperpigmentation, PIH): จุดด่างดำชั่วคราวมักเกิดจากสิวหรือบาดแผลอักเสบใดๆ
กระสี (Freckles, Ephelides): จุดสีน้ำตาลเล็กๆราบไปกับผิว ที่มักเกิดจากการตากแดดและพันธุกรรม
ฝ้า (Melasma): จุดหรืออาจจะเป็นปื้นสีน้ำตาลหรือเทา-น้ำตาลที่มักสมมาตรกัน มักเกิดที่ใบหน้า
กระเนื้อเล็ก (Dermatosis Papulosa Nigra, DPN): ก้อนเนื้องอกเล็กๆ สีน้ำตาลดำที่มักเกิดที่ใบหน้าและคอ
กระแดด (Solar Lentigo): จุดสีน้ำตาลที่เกิดจากการตากแดดเป็นเวลานานต่อเนื่อง

🔷การรักษา

3. ทางเลือกการรักษา

3.1 การรักษาด้วยยาทา:

ไฮโดรควิโนน (Hydroquinone); สารฟอกสีผิวสำหรับลดรอยดำ ใช้ภายใต้ความควบคุมของแพทย์อย่างเคร่งครัด และในหลายประเทศห้ามใช้
เรตินอล (Retinoids): อนุพันธ์ของวิตามินเอ ช่วยเพิ่มการผลัดเซลล์ผิวและลดรอยดำ
วิตามินซี (Vitamin C): ออกฤทธิ์โดยการต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยให้ผิวกระจ่างใส
โคจิก (Kojic Acid): ยับยั้งการผลิตเมลานิน ผ่านการยับยั้ง tyrosinase โดยการแย่งจับเอ็นไซม์ ผลทำให้เม็ดสีสร้างน้อยลง
อเซเลอิค (Azelaic Acid): มีประสิทธิภาพสำหรับ melasma และ post-inflammatory hyperpigmentation โดยลดการทำงานของเมลาโนไซด์ที่ทำงานมากเกินไป

3.2 การรักษาด้วยยากิน:

ทรานซามิค (Tranexamic Acid): กลไกในการรักษาฝ้า คือลดการกระตุ้น Plasmin ในเซลผิวหนัง keratinocyte หลังได้รับแสง UV
สาร PLE (Polypodium Leucotomos Extract): สารต้านอนุมูลอิสระที่สามารถปกป้องกลไกการกระตุ้นผิวที่ทำให้เกิดรอยดำ หลังจากได้รับรังสี UV

3.3 การรักษาทางหัตถการ:

การผลัดเซลล์ผิว (Chemical Peels)
เลเซอร์ (Laser Therapy)

ที่ PureAndBright แนะนำ 3 เลเซอร์+1 หัตถการผลัดเซลผิว ที่ให้ผลการรักษาที่ดี

Blemish eraser laser ;
Q-Switched Nd:YAG Laser**: มีประสิทธิภาพสำหรับรอยดำลึกเช่น melasma และกระ กลไกคือ ทำให้เม็ดสีแตกตัว

Refine laser;
Fractional Laser: รักษารอยดำและปรับปรุงพื้นผิวผิวหนัง ผ่านการผลัดเซลผิวเก่า กระตุ้นการสร้างผิวใหม่

Perfect Bright laser ;
Copper Bromide laser: เน้นที่รอยดำชั้นบนและเส้นเลือดใต้ผืนฝ้า เพื่อผลการรักษาที่ดีที่สุด

Plasma rejuvenation;
Plasma-dermabrasion**: ผลัดเซลล์ผิวเพื่อปรับปรุงรอยดำในชั้นบน และผิวเก่าให้ผลัดออกไปด้วยคลื่นพลาสม่า ไม่ระรายผิวเหมือนการกรอผิวแบบเดิม หรือใช้สารเคมี

Soft touch laser; ผลัดเซลล์ผิวชั้นขี้ไคล ประชับรู้ขุมขน และลดฝ้าลึก ได้ 2 คุณสมบัติ

รักษาฝ้าลึก

Blemish eraser laser

สร้างผิวใหม่

Refine laser

ฝ้าเส้นเลือด

Perfect Bright laser

ผลัดเซลผิว

Plasma rejuvenation

🔷การดูแลหลังการรักษา 

4. การให้ความรู้แก่คนไข้และการดูแลรักษา 

     การป้องกันแสงแดดเป็นสิ่งสำคัญมาก แนะนำให้ใช้ครีมกันแดดทุกวันที่มีค่า SPF อย่างน้อย 50 และค่า PA +++ การดูแลผิวด้วยผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสมและการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต เช่น หลีกเลี่ยงการตากแดดในช่วงเวลาที่แสงแดดแรงสูงสุด และการสวมเสื้อผ้าที่ปกป้องแสงแดด

5. การติดตามและการประเมินผล

     การติดตามผลเป็นระยะและการเปรียบเทียบภาพถ่ายจะช่วยให้การรักษาได้รับการปรับปรุงอย่างเหมาะสมเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด

เม็ดสีในฝ้า

Epidermal pigments

เส้นเลือดใต้ฝ้า

Vascular components

ชนิดของฝ้า

3 Components

ชนิดของฝ้า

3 Components

🔷สรุป Conclusion

การรักษาฝ้าอย่างมีประสิทธิภาพต้องใช้วิธีการที่ครอบคลุมและปรับให้เหมาะสมกับแต่ละบุคคล การเข้าใจประวัติทางการแพทย์ของผู้ป่วย การวินิจฉัยชนิดและขอบเขตของรอยดำอย่างแม่นยำ และการใช้ยาทาภายนอก ยารับประทาน รวมถึงวิธีการรักษาด้วยเครื่องมือแพทย์ สามารถช่วยให้ภาวะฝ้าดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ

การให้ความรู้แก่ผู้ป่วยเกี่ยวกับการป้องกันแสงแดด การดูแลผิว และการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการจัดการและป้องกันการกลับมาใหม่ของฝ้า

การติดตามและการประเมินผลอย่างสม่ำเสมอช่วยให้การรักษาได้รับการปรับปรุงอย่างเหมาะสมเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด ด้วยแผนการรักษาที่เป็นระบบและการปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ การจัดการฝ้าสามารถทำให้ผิวดูดีขึ้นและเพิ่มความมั่นใจให้กับผู้ป่วยได้อย่างมากค่ะ

❝Love is about choosing to give someone a new opportunity, even when it’s easier to let go.

✒️- Anonymous

📍 ความเห็นส่วนตัวของเจ้าของ Blogs
➡︎ ทำยาก แต่อาจจะทำได้

เอกสารอ้างอิง

Melasma pathogenesis: a review of the latest research, pathological findings, and investigational therapies

Rajanala S, Maymone MBC, Vashi NA. Dermatol Online J. 2019 Oct 15;25(10):13030/qt47b7r28c. PMID: 31735001

Revealing The Unseen: A Review of Wood’s Lamp in Dermatology.

Dyer JM, Foy VM. J Clin Aesthet Dermatol. 2022 Jun;15(6):25-30. PMID: 35783566

Melasma treatment: a systematic review.

Neagu N, Conforti C, Agozzino M, Marangi GF, Morariu SH, Pellacani G, Persichetti P, Piccolo D, Segreto F, Zalaudek I, Dianzani C. J Dermatolog Treat. 2022 Jun;33(4):1816-1837. doi: 10.1080/09546634.2021.1914313. Epub 2022 Mar 23. PMID: 33849384